“Dragen is ‘n vak”; zei de medewerkster van Zorgvlied na afloop van de herdenking van Gerard. Zes goede vrienden brachten hem naar het graf. Bij het plaatsen van de kist boven het gat trok één van de vrienden de kist licht zijn kant op, zodat aan de andere kant iemand bijna zijn evenwicht verloor. “Is het wel eens misgegaan?” “Ja, maar ‘t viel mee”; antwoordde ze.
Bestaande paden
Voor alles buiten de begaande paden geldt dat het risico op misgaan groter is. Onervaren dragers zijn risicovoller dan die al jaren en jaren dit doen. Toch adviseer ik altijd direct betrokkenen te laten dragen, en als het kan, het liefst op de schouders. Ik herinner mij mijn 6 zussen die mijn overleden zevende zus de kapel binnen droegen op de klanken van Ave Maria van Beyoncé. Als ik het nummer hoor, zie ik dit ontroerende beeld voor me.
Dood is zwaar
En het mag best zwaar zijn (niet te) want het is voor iedereen zwaar. Het naar binnen rijden op een baar geeft een heel ander beeld dan heel ingetogen dragen. Mooi is als iedereen kan helpen door de kist door te geven naar het graf toe.
Cremeren geeft andere dimensie
Dit ritueel kan jammergenoeg bij cremeren veel minder uitgevoerd worden. Familie kiest vaak ervoor om niet tot en met de oven te gaan, maar voor de deur naar de ovenruimte de kist te laten staan. Ook de functie van bloemen is bij het cremeren anders. Een graf bedekt met bloemen is anders dan de bloemen die op een anonieme plek op het herdenkingsveld bij het crematorium worden gelegd.
Richard Schimmelpennink